Rynek najmu w naszym kraju wciąż się rozwija. Sporo osób traktuje go jako formę dodatkowego dochodu. Z działalnością rentiera wiążą się jednak pewne ryzyka. Istnieją już metody sprawdzania najemców i pakiety ubezpieczeń na wypadek, gdyby nasz lokator przestał płacić czynsz. Okazuje się jednak, że nawet doświadczeni wynajmujący często nie wiedzą, jakie prawa i obowiązki wynikają z ustaw o najmie.

Co z kłopotliwym lokatorem?

Krajowy rynek najmu obejmuje od 1 do 1,3 mln mieszkań. Trudno o dokładne szacunki, ponieważ najem jest rozproszony i najczęściej prowadzony przez osoby prywatne. Istnieją rentierzy posiadający na wynajem kilka lokali, ale także osoby, które udostępniają lokatorom tylko jedno mieszkanie. Przepisy o ochronie lokatorów dobrze chronią najemców i przez to czasem są wykorzystywane do nieuczciwych praktyk. Tymczasem nierzetelny lokator to poważny problem. jeśli najemca posiada tylko jedno mieszkanie na rynku najmu, traci dochody, a do tego musi jeszcze opłacać koszty związane z utrzymaniem lokalu. Na szczęście są już narzędzia do weryfikacji potencjalnego najemcy oraz polisy, które chronią przed sytuacjami, w których najemca przestaje płacić czynsz. 

Jednym z nowych rozwiązań, które ma chronić rentierów, jest Certyfikat Najemcy.  Polega on na 3-etapowej weryfikacji najemców. Pierwszy krok to sprawdzenie tożsamości, drugi to upewnienie się, czy lokatora stać na najem przez oszacowanie jego zarobków. Trzecim jest weryfikacja historii kredytowej na podstawie danych w bazach BIK, BIG, ERIF czy KRD. 

Certyfikat Najemcy może iść w parze z ubezpieczeniem. PZU pracuje właśnie nad ofertą polisy, dzięki której będzie można zabezpieczyć się przed nierzetelnym lokatorem. W przypadku, gdy najemca przestaje płacić czynsz, firma ubezpieczeniowa ma obowiązek wypłacić równowartość maksymalnie trzech miesięcznych czynszów. Maksymalna kwota to 9 tys. zł. Ubezpieczenie obejmuje też ochronę prawną, gdy na przykład nieuczciwy lokator nie chce opuścić mieszkania. 

Jak jeszcze się zabezpieczyć?

Specjaliści przyznają, że dla pełnego zabezpieczenia rentierom przydałby się system poleceń i weryfikacji historii najmu. Na razie ciężko to jednak wprowadzić w życie przez przepisy o danych osobowych. Prowadzi to do sytuacji, w której rynek najmu lokali od osób prywatnych rośnie, a nie znają one podstawowych norm prawnych związanych z ich działalnością. Prócz tego nieznajomość przepisów sprawia, że umowy są nieprawidłowo formułowane. Błędy dotyczą m.in. zasad podwyżek czynszu czy opcji wcześniejszego wypowiedzenia. Nie wszyscy wiedzą też, że lokator przy wyprowadzce ma obowiązek nie tylko posprzątać lokal, ale też pomalować mieszkanie. Wynika to wprost z ustawy o najmie. 

W sieci brakuje prawidłowych wzorów umów i wiedzy, jak dostosować konkretne porozumienie do potrzeb obu stron. Kłopoty rentierów wynikają też z przewlekłych procedur wprowadzanych w sytuacjach, gdy najemca nie płaci czynszu. Bardzo często długo czekają oni na wyroki eksmisji i ściągnięcie należności. 

Od strony lokatorów problemem jest niska dostępność wszystkich form najmu zabezpieczonych prawem. Mowa tu przede wszystkim o wynajmie komunalnym czy TBS. Właśnie one powinny pomóc osobom w trudnej sytuacji finansowej poradzić sobie z utrzymaniem mieszkania.