W teorii najem mógłby być realną alternatywą dla kupna mieszkania. Praktyka pokazuje jednak, że w Polsce to nadal droga przez mękę – i to zarówno dla najemców, jak i właścicieli lokali. Problemem nie są tylko ceny. Główna przeszkoda to nieefektywne, dziurawe przepisy, które nikomu nie zapewniają poczucia bezpieczeństwa.
Z danych Polskiego Instytutu Ekonomicznego wynika, że w 2023 roku tylko 12,7 proc. gospodarstw domowych w Polsce mieszkało w wynajmowanych lokalach. To jeden z najniższych wyników w całej Unii Europejskiej. Słabiej wypadają tylko Węgry i Słowacja. Reszta kontynentu rozwija rynek najmu jako sposób na zwiększenie mobilności, dostępności mieszkań i elastyczność życiowych wyborów. W Polsce najem wciąż postrzegany jest raczej jako tymczasowa konieczność niż pełnoprawna alternatywa dla kredytu hipotecznego.
Co ciekawe, na rynku funkcjonuje około 1,3 miliona mieszkań na wynajem, ale aż 1,1 miliona z nich to oferty od osób prywatnych. To znaczy: bez profesjonalnego zarządzania, bez standardów, często też bez realnej ochrony prawnej. Tak rozdrobniony i nieprzejrzysty rynek nie jest w stanie skutecznie konkurować ani ceną, ani jakością z rynkiem sprzedaży. Co ważne, szacuje się, że aż 35 proc. polskich gospodarstw znajduje się w tzw. luce czynszowej – nie stać ich ani na zakup, ani na najem mieszkania dopasowanego do ich potrzeb.
Co zniechęca właścicieli mieszkań do wynajmu? Przede wszystkim brak skutecznych przepisów, które chroniłyby ich interesy. Jeśli najemca nie płaci, wynajmujący może rozwiązać umowę dopiero po trzech miesiącach zaległości. A jeśli lokator ureguluje choćby część długu – procedura startuje od nowa. Nawet jeśli ostatecznie dojdzie do rozwiązania umowy, to odzyskanie lokalu może trwać miesiącami. Do eksmisji potrzebna jest decyzja sądu i dostępność lokalu zastępczego ze strony gminy, a tych, jak wiadomo, dramatycznie brakuje.
Po drugiej stronie są najemcy, którzy również nie mają łatwo. Umowy często zawierane są na krótki czas, czynsz może zostać podniesiony niemal z dnia na dzień, a niejasne przepisy powodują, że trudno mówić o jakiejkolwiek stabilizacji. Taka sytuacja sprawia, że wiele osób, zwłaszcza młodych, nie widzi w najmie szansy na samodzielne życie. Wciąż mieszkają z rodzicami, bo niepewność i wysokie koszty zniechęcają do wyprowadzki.
Eksperci PIE sugerują, że warto wreszcie otwarcie sięgnąć po sprawdzone rozwiązania z innych krajów. Na przykład wprowadzić jasne zasady podnoszenia czynszu, tak by nie zależały wyłącznie od dobrej (lub złej) woli właściciela. Konieczne jest też uproszczenie procedur wypowiadania umowy w razie poważnych naruszeń, np. braku płatności czy dewastacji lokalu.
Pomysłem wartym rozważenia jest stworzenie centralnego rejestru umów najmu, z danymi o czynszu, standardzie lokalu i lokalizacji.
Dzięki temu rynek stałby się bardziej przejrzysty. Warto też rozdzielić funkcje społeczne i rynkowe w zasobach mieszkaniowych gmin. Obecnie to zlepek odpowiedzialności, który nie działa dobrze w żadnym zakresie. PIE sugeruje również powołanie instytucji arbitrażowych, które rozwiązywałyby spory między najemcą a właścicielem bez konieczności wielomiesięcznych batalii w sądzie.
Zmiany są potrzebne tu i teraz. Bo choć Polacy nadal chcą „na swoim”, coraz częściej to „swoje” nie musi oznaczać aktu notarialnego, ale by najem stał się realną opcją, trzeba wreszcie uporządkować zasady gry.
Rynek najmu mieszkań w Polsce wciąż wykazuje oznaki stabilizacji, choć obserwujemy pewne subtelne zmiany, które warto zauważyć. Po okresie dynamicznych wzrostów i dużych przetasowań sytuacja w pierwszych miesiącach 2025 roku układa się spokojnie, z niewielkimi, ale zauważalnymi ruchami zarówno po stronie cen, jak i podaży ofert. Co konkretnie działo się w siedmiu największych miastach i…
Uniwersytet Jagielloński, najstarsza uczelnia w Polsce, rozpoczyna długo wyczekiwaną inwestycję na Kampusie 600-lecia Odnowienia UJ na krakowskim Ruczaju. Właśnie podpisano umowę z firmą Texom na budowę nowoczesnego domu studenckiego, który zapewni wysoki standard zakwaterowania dla 200 studentów. Planowany termin zakończenia prac to koniec 2026 roku.
Raport Bankier.pl dotyczący cen ofertowych najmu mieszkań wskazuje, że po miesiącach wysokich cen wynajmu nareszcie widać wyraźniejsze ruchy w dół. Marzec przyniósł spadki oczekiwanych czynszów w wielu dużych miastach, a właściciele mieszkań – zwłaszcza kawalerek i większych lokali – zaczęli nieco łagodniej podchodzić do swoich oczekiwań. To dobra wiadomość dla tych, którzy właśnie rozglądają się…
Wydaje się, że balkon to nasza prywatna przestrzeń – taka mini oaza, gdzie można się opalić, wypić kawę czy pogadać przez telefon bez przeszkadzania innym. Problem w tym, że niektórym trudno oddzielić „moje” od „wspólne”. A przepisy? Cóż, nie zawsze są oczywiste. Lepiej więc wiedzieć, co wypada, a czego nie, zanim pojawi się sąsiad z…
W styczniu 2025 roku, według raportu dotyczącego rynku najmu przygotowanego przez Otodom, liczba dostępnych ofert mieszkań do wynajęcia wynosiła 24,1 tys. Koszt wynajęcia lokalu wahał się w przedziale od niespełna 2 tys. zł w Kielcach do ponad 5 tys. zł w Warszawie. Co właściwie składa się na tę cenę?
Z jednej strony Warszawa wciąż pozostaje najdroższym rynkiem najmu w Polsce – średnia stawka to aż 78 zł za mkw. Z drugiej – w Białymstoku ceny wynajmu domów i mieszkań praktycznie nie zmieniły się przez ostatni rok. Tymczasem, jak wynika z najnowszego raportu Rankomat.pl i Rentier.io, w skali miesiąca widoczny jest trend spadkowy – w…
GUS w 2024 roku podawał, że ponad ¼ populacji Polski to osoby w wieku powyżej 60. roku życia. Oznacza to, że mamy niespełna 9,8 mln seniorów, a analizy dotyczące starzenia się społeczeństwa pokazują, że będzie ich coraz więcej. Często osoby te mają ograniczenia ruchowe, a fakt, że od lat mieszkają np. na 3 czy 4…
Wielu właścicieli nieruchomości wynajmujących swoje lokale prywatnie nie zdaje sobie sprawy z tego, że mogą być zobowiązani do zapłaty podatku VAT. Wynajem nieruchomości, nawet jeśli nie jest częścią działalności gospodarczej, może zostać uznany za odpłatne świadczenie usług podlegające opodatkowaniu. Kiedy więc wynajmujący muszą zarejestrować się jako podatnik VAT, a kiedy mogą liczyć na zwolnienie z…
Na początku marca spadła aktywność kupujących na rynku nieruchomości. Eksperci wskazują zaskakującą przyczynę. Pod koniec miesiąca zainteresowanie zakupami znów wzrosło między innymi dzięki stabilizacji cen. Nic nie wskazuje, aby mniejsze zainteresowanie było zapowiedzią zmiany trendu na rynku.
Posiadanie zależne nieruchomości to pojęcie, które często spotykamy w kontekście najmu czy dzierżawy, ale nie wszyscy wiedzą, co dokładnie oznacza. Chociaż posiadacze zależni mają prawo do korzystania z nieruchomości, nie są jej właścicielami i nie mogą nią swobodnie rozporządzać. Czym dokładnie różni się posiadanie zależne od posiadania samoistnego? Jakie prawa i obowiązki ma osoba korzystająca…
Serwis natechwile.pl skupia się na poradach dla osób pragnących zainwestować w mieszkanie na wynajem. Jeśli do nich należysz, poradzimy Ci nie tylko jak przeprowadzić korzystną transakcję kupna nieruchomości, ale także jak ją z zyskiem wynająć. Dowiesz się więc jak przeprowadzić wszystkie formalności związane z najmem, jak znaleźć pewnych lokatorów, a nawet jak wybrać ekipę do wykończenia wnętrza.
Mamy nadzieję, że skorzystasz z naszych porad i dołączysz do stałych czytelników portalu.Zachęcamy do oceniania artykułów i ich strong>komentowania, co z pewnością przyniesie satysfakcję ich autorom.
Dodaj komentarz